در سال های اخیر ضرورت ساخت محصولاتی که طی فرایند و مصرف، آلودگی کمتری را برای آب و هوا و محیط زیست داشته باشند، پیوسته رو به افزایش است.
یکی از دلایل افزایش میزان مصرف پوشش های پودری نیز همین موضوع می باشد.
- عدم استفاده از ترکیبات آلی فرار و حلال های آلی
- حداقل گازهای خروجی از کوره پخت رنگ
- کم بودن ضایعات و دور ریز هنگام فرایند تولید و مصرف
- عاری بودن از فلزات سنگین و غیر سمی بودن این محصولات
همگی دلایلی هستند که رنگ های پودری را از نظر زیست محیطی یک پوشش برتر معرفی می کند.
اجزای رنگ پودری
رنگ پودری متشکل از ذرات ریز و خشک رزین بعلاوه رنگدانه دلخواه شماست. پودر رزین از طریق تپانچه پاششی شبیه پیستوله پاشش رنگ مایع اعمال می شود. با این تفاوت که، تپانچه پاشش و ذرات رزین حاوی شارژ الکترواستاتیکی می باشند. وقتی ذرات رزین به قطعه کار پاشش می شود، ذرات به سطح فلز می چسبند.
این بدان علت است که قطعه کار به ارت زمین وصل گردیده است و ذرات را مثل آهن ربا به خود جذب می کند. ذرات چسبیده به سطح فلز، در کوره های صنعتی مخصوص تا 400 درجه فارنهایت پخت می شود. رزین ذوب شده در سطح فلز همجوش شده و ایجاد سطحی یکدست، ضخیم و مقاوم می کند.
تفاوت کیفیت رنگ پودری با رنگ مایع
- از آنجایی که رنگ پودری از طریق بارداری الکترواستاتیکی به قطعه کار می چسبد، بدست آوردن یک سطح یکدست و با کیفیت بالا در هر شرایط جوی ممکن می باشد.
- رنگ پودری بعنوان یک پوشش چند منظوره ، مزایا و امکانات منحصربفردی به مصرف کننده ارائه می دهد که سیستم های سنتی رنگ مایع از ارائه این مزایا عاجز بوده اند.
- سیستم رنگ پودری به مراتب کاراتر از سیستم استاندارد رنگ مایع می باشد. پروسه اعمال رنگ پودری عاری از هرگونه چکه و یا جاری شدن بوده و نیازی به خشک کردن نمی باشد.
- در پروسه اعمال رنگ پودری، رنگ آمیزی تعداد زیادی از قطعات در کمترین زمان ممکن می باشد. این امر یکی از عوامل اتلاف کمتری از رنگ در مقایسه با رنگ مایع می باشد.
مزایای سیستم های رنگ پودری نسبت به سیستم های رنگ مایع
مقرون به صرفه
وقتی قطعات در کانوایر کنار هم چیده شده و رنگ آمیزی می شود و با طی چرخه تولید در زمان کمتری پروسه به اتمام می رسد، خود عامل کاهش هزینه تمام شده به ازای هرقطعه رنگ آمیزی شده می باشد.
مصرف بهینه انرژی
کوره های پخت رنگ پودری با توجه به نیاز کمتری به اگزوز خروجی گازها موجب کاهش اتلاف حرارت می شود. در کوره های پخت رنگ بر پایه حلال ها، لازم است تخلیه گازهای تولید شده در حین تولید از طریق مجاری بزرگتری انجام گیرد.
در مقایسه حجم خروجی اگزوز ، حجم گازهای خروجی در رنگ پودری کمتر بوده و قابل برگشت به محیط می باشد. بنابراین تاسیسات رنگ پودری بهینه تر از نظر مصرف انرژی در مقایسه با تاسیسات رنگ بر پایه حلال می باشد.
سازگاری با محیط زیست
-
رنگ پودری سازگار با محیط زیست بوده در مقایسه با رنگ مایع آلودگی زیست محیطی ندارد.
-
رنگ پودری عاری از هر گونه حلال بوده و پروسه تولید یا اعمال آن، دربرگیرنده گازهای آلاینده نمی باشد. رنگ پودری بعنوان تمیزترین نوع رنگ تائید گردیده است.
-
این رنگ به روش بارداری الکترواستاتیکی اعمال شده و نیازی به استفاده از حللالهای مضر نمی باشد.
-
100% رنگ پودری قابل استفاده مجدد بوده و مازاد رنگ اسپری شده قابل مصرف در استفاده های آتی می باشد، بنابراین ضایعات کمتری به مراه خواهد داشت.
فوق العاده در براقیت و زیبائی
-
رنگ پودری دارای براقیت و زیبائی فوق العاده و در عین حال خواص مکانیکی منحصر بفردی می باشد.
-
تنوع رنگها و افکت های گوناگون با براقیت قابل تنظیم از پائین ترین سطح براقیت به بالاترین سطح براقیت امکانپذیر می باشد.
-
اجزای فلزی ،چوبی و پلاستیکی می توانند با رنگ پودری پوشش داده شوند و سطح بدست آمده می تواند سالیان دراز مقاومت و زیبائی خود را حفظ کند.
-
رنگ پودری می تواند لایه فیلم رنگ ضخیمتری را نسبت به رنگ مایع ، بدون جاری شدن رنگ روی سطح را فراهم آورد.
-
علاوه بر مزایای زیست محیطی مزایای فنی پوشش های پودری سبب گرایش زیادی به مصرف این نوع پوشش در صنایع شده است.
مزایای فنی پوشش های پودری
آماده مصرف است
پودرهایی که امروزه در بازار عرضه می شود، بلافاصله و بصورت تحویل شده قابل استفاده است و نیازی به مواد افزودنی، هم زدن، رقیق کردن، تنظیم غلظت و… ندارد و بدین ترتیب در وقت و همچنین استفاده از لوازم و مواد و نیز هزینه صرفه جویی می شود.
با خواص متنوع تولید می گردد
طیف وسیعی از انواع رنگ های پودری برای سطوح خاص و با خواص ویژه امروزه قابل طراحی و ساخت است و در دسترس مصرف کنندگان قرار دارد. بطوریکه کلیه نظرات مصرف کنندگان اعم از سختی، میزان براقیت، مقاومت در برابر خوردگی، لبه پوشی خوب، همگونی سطح و… تامین شده است.
بعلاوه امروزه رنگ های پودری با براقیت بین 5 تا 95 درصد قابل طراحی بوده ونیز رنگ هایی با خواص ویژه مثل رنگ های متالیک، چکشی، چروکی، چرمگون، شفاف ورنگی زیر نما از سوی شرکت های تولید کننده در دسترس مصرف کنندگان قرار گرفته است.
مقرون به صرفه است
اگرچه دستگاه های پاشش رنگ های پودری گرانقیمت تر از دستگاه های پاشش رنگ مایع هستند ولی در دراز مدت رنگ های پودری به علت پرت ناچیز و بازیافت پودر رنگ با صرفه تر است.
خطر آتش سوزی کمتر است
از آنجاییکه پوشش های پودری حاوی حلال نیستند به میزان قابل توجهی از احتمال آتش سوزی کاسته می شود. بعلاوه طی فرایند تولید و مصرف پوشش های پودری هیچ گونه ماده آتشگیری وجود ندارد و این خود باعث کاهش هزینه تجهیزات اطفاء حریق و بیمه می گردد.
تبخیر حلال وجود ندارد
در واقع هیچ نوع ماده گرانقیمتی در بکارگیری این نوع پوشش دور ریخته نمی شود. همچنین حلالی وجود ندارد که تبخیر گردد. البته این موضوع در راستای رعایت قوانین محیط زیست در مورد عدم تخلیه مواد شیمیایی در محیط می باشد.
طی تولید و استفاده از رنگ های پودری هیج گونه ماده فراری بصورت بخار از طریق بینی و دهان وارد بدن نمی شود. بدین ترتیب مشکل مسمومیت حاد یا مزمن ناشی از استنشاق بخارات سمی منتفی است و با استفاده از ماسک احتمال ورود پودر به بینی نیز به حداقل می رسد.
زمان کمتر برای پوشش دهی
در پوشش های پودری با یک بار پاشش رنگ، لایه ها با ضخامت دلخواه و سطحی یکنواخت حاصل می شود. پوشش پودری به عنوان پوشش های تک لایه بکار می روند و قطعه مورد نظر فقط یک بار وارد اتاقک رنگپاشی می گردد و یکبار از کوره عبور می کند. بدین ترتیب در فضا و زمان لازم برای کاربری صرفه جویی می شود.
مزایای اقتصادی پوشش های پودری
کاهش قطعات مرجوعی
بسیاری از شرکت های تولیدی که طی سال های اخیر خط رنگ آمیزی قطعات خود را از رنگ مایع به پودری تغییر داده اند، اذعان می دارند گاهی تا 15 درصد از محصولاتی که با رنگ های مایع رنگ آمیزی شده بودند، به علت داشتن ایراد رنگ مرجوع می شدند. حال آنکه این نسبت در مورد رنگ پودری تا 1% کاهش پیدا کرده است.
کاهش هزینه بسته بندی
از آنجاییکه پوشش های پودری مقاومت بسیار خوبی در برابر خراشیدگی و بطور کلی عوامل مکانیکی دارند، لذا بسته بندی و نگهداری قطعات رنگ شده ساده تر است.
صرفه جویی در مصرف مواد
افزایش سرعت تولید
اکثر واحد هایی که خط رنگ آمیزی خود را به رنگ های پودری تغییر داده اند متوجه شده اند که افزایش قابل توجهی در سرعت تولید ایجاد شده است و زمان تولید نیز به همان نسبت کاهش یافته است.
صرفه جویی در مصرف انرژی و سوخت
قیمت سوخت امروزه یک عامل مهم برای واحدهای صنعتی و تولیدی می باشد و بسیاری از واحدها ترجیح می دهند که به منظور کاهش هزینه سوخت، خط خود را از مایع به پودر تغییر دهند.
بازار مصرف رنگ های پودری
امروزه همه دنیا به ویژه در غرب مصنوعات بیشماری را می توان یافت که با رنگ های پودری پوشش داده شده باشند. پنج گروه عمده از صنایع، مصرف کننده رنگ های پودری محسوب می شوند که عبارتند از:
- سازندگان لوازم خانگی با ابعاد بزرگ مانند یخچال های صنعتی و خانگی، فریزر ها، ماشین لباسشویی، خشک کن های دوار، کولرها و خنک سازها، هواکش و هود، رادیاتورها، اجاق گاز.
- در اغلب این مصنوعات از رنگ اپوکسی–پلی استر بصورت هیبرید برای پوشش استفاده شده است. این نوع پوشش پایداری خوب و براقیت قابل قبولی دارد.
بازار مصرف رنگ های پودری در صنایع پرکاربرد
- مبلمان فلزی، قفسه بندی، پایه های تختخواب فلزی، تابلو ابزار، تابلوهای کنترل، تجهیزات آتش نشانی، تجهیزات بیمارستانی، دیوارها و جدا کننده های فلزی. این گروه از نظر میزان مصرف رنگ پودری در رتبه دوم می باشند. حدود 25% از این صنایع از رنگ پودری بهره می گیرند. این رقم می تواند تا 45% افزایش یابد.
- سازندگان قطعات خودرو: در حال حاضر 20% از این صنایع تحت پوشش رنگ های پودری می باشد. تولیدات این صنعت به دو گروه عمده تقسیم می شود:
- تجهیزات زیر بدنه مثل فنرها، قطعات فرمان، شاسی و… که با پوشش اپوکسی مات پوشیده می شوند.
- قطعات بیرونی مثل رینگ ها، آینه و قاب شیشه،تیغه های برف پاک کن و…که به وسیله سامانه پلی استر-TGIC مشکی براق پوشیده می شود.
- سازندگان ماشین آلات صنعتی و کشاورزی:در حدود 16% از این گروه صنعتی از رنگ های پودری استفاده می کنند که انتظار می رود این رقم طی 10 سال آینده به 35% برسد.
- به علت تنوع محصولات این گروه انواع رنگ های پودری در آن بکار گرفته می شود. تنها نکته قابل توجه این است که در مورد اجسامی با حجم بزرگ مانند بدنه تراکتور به علت افت شدید دمای کوره باید از پودرهایی استفاده کرد که زمان پخت آنها طولانی باشد تا افت دما در طی عمل پخت جبران شود.
مصرف رنگ های پودری در سایر صنایع
صنایع تولیدی محصولات فلزی متفرقه: تولیدات این گروه عبارتند از تجهیزات معماری، مبلمان باغ، نرده باغ، درب گاراژ، پایه لوستر و لامپ.حدود 20% از این صنایع از رنگ های پودری استفاده می کنند و عموماً به خاطر اینکه همگی خارج از منزل بکار برده می شوند از پوشش بر پایه پلی استر-TGIC استفاده می کنند، رشد این صنعت انتظار می رود سالانه 10% باشد.
فواید استفاده از رنگ های پودری
- رنگ های پودری دارای پوشش 8-12 متر مربع به ازای هر کیلوگرم رنگ می باشد.
- ضایعات حداقل ممکن و حدود یک درصد است.
- اجرای طرح های جدید بر روی فلزات مانند طرح های چکشی ، چرمی ، چروک ، ترک و دکورال.
- از کیفیت بسیار بالاتری در مقاومت فیزیکی برخوردار بوده و قطعات پس از رنگ ، قابلیت پرس شدن هم دارا می باشند.
- عمر طولانی تر نسبت به رنگ مایع در مقابل شرایط و تغییرات فیزیکی و شیمیایی.
- کمترین خطر برای اپراتور در هنگام پاشش رنگ (در صورت داشتن سیستم بازیافت مناسب).
- داشتن ضخامت یکنواخت بر روی قطعه و نداشتن شره رنگ.
- خطر آتش سوزی کارخانه نخواهیم داشت (به علت عدم هرگونه حلال در این رنگ).
- از نظر مسائل محیط زیست محیطی بسیار مناسبی را ایجاد می نماید.